خلیج فارس

پل معلق قشنگی هست که شهر ونکوور را به ساحل شمالی خلیج بورارد وصل می‌کند، اسمش لاینز گیت. این بی‌نوا پل شده مدل عکاسی من، چرا که هم از بالکن خانه، در روزهای گرم، و هم از پنجره آشپزخانه، در روزهای سرد، در دید است. در هزار و یک اطوار شوتش کرده‌ام، به قول عکاسان

باری، چندی پیش دیدم نصف پایین آن همراه با استنلی پارک در مه غلیظ محو شده، فوری عکسش گرفتم و در فنوبلاگم پست کردم. در شرح عکس هم نوشتم: آن گاه که پل در مه محو می‌شود. حالا چه ربطی دارد به خلیج فارس

از آن روز سؤالی در قشر خاکستری، یا هر رنگی، معلق شده مثل پل. به سابقه‌ای مسبوق است این سؤال: مدتهاست، ماهها و شاید سالها، خسته شده‌ام از ای-میلهای بی‌مزه زنجیری که آی چه نشسته‌اید که فلان گفت خلیج عربی یا خلیج خالی. بشتابید و امضا و عریضه روان کنید به سوی پرزیدنت اوباما، مثلا، که چرا گفته خلیج و نگفته خلیج فارس. با آن مورد که خلیج عربی بگویند من هم راستش مشکل دارم، بد مشکلی، غرضم آن نیست

اما خلیج خالی گفتن چه عیب دارد؟ مگر غالبا اسمهای معروف و معرفه را حذف نمی‌کنیم از گفتار؟ بالای عکسم نوشتم وقتی پل در مه محو می‌شود... من می‌دانم کدام پل را می‌گویم، خواننده هم می‌فهمد کدام پل در نظرم است. به خصوص وقتی که نشانه اسم معرفه(1) در زبان انگلیسی پشت اسم باشد که ردخور ندارد

قدیمیها می‌گفتند برویم سر پل بلال بخوریم یا گردو، هیچ کس بازخواستشان نمی‌کرد که آی بگو پل تجریش. یادم هست که شمیران نشینان می‌گفتند برویم شهر برای خرید. واضح بود برای شنونده که شیراز مقصود نیست، تهران را مراد دارد. حالا گیرم در خبری بگویند کشورهای خلیج و بعد خبری بدهند در موردشان، تردیدی هست که کدام خلیج؟ با سابقه ذهنی از پس و پیش خبر واضح است که خلیج مکزیک منظور نیست، یا خلیج خوکها مثلا

این از جا، دو تا مثال هم از آدمها بزنم. وقتی داریم شرح محاصره بندر روشل را در تاریخ فرانسه می‌خوانیم، شاه چنین کرد و شاه چنان کرد کدام شاه را افاده می‌کند؟ کاردینال چطور؟ باید در سراسر دهها صفحه مطلب بگوییم شاه لوئی سیزدهم یا کاردینال دوک دو ریشیلیو؟ شاه مصدق را برکنار کرد. کدام شاه؟ محمد رضا پهلوی. استاد امروز معادله دیفرانسیلی را درس داد. کدام استاد؟ آقای دکتر فلان استاد ریاضی

مثالها بی‌شمار است. به همین دو سه نمونه بسنده کنم، برای این که متعصبان سینه چاک بر سرم بریزند کافی است

(1) the, e.g. the bridge